Nestanak drevne civilizacije…

Iako gotovo svi naučnici tvrde da je priča o Atlantidi mit – zbog čega se onda dokazi njenog postojanja i dalje traže?

Da spis starogrčkog filozofa Platona nije sadržao toliko istine o ljudskoj istoriji, njegovo ime bi bilo zaboravljeno prije nekoliko vjekova.

Ali jedna od njegovih najpoznatijih priča-kataklizmično uništenje drevne civilizacije Atlantide-gotovo sigurno je mit. Pa zašto se onda ova priča i dalje prepričava više od 2.300 godina nakon Platonove smrti?

“To je priča koja zaokuplja maštu”, kaže Džejms Rom, profesor klasike na Bard koledžu u Anandejlu u Njujorku. “To je veliki mit. Ima mnogo elemenata o kojima ljudi vole da maštaju.”

Platon je ispričao priču o Atlantidi oko 360. godine prije n.e. Osnivači Atlantide, kako je rekao, bili su pola bogovi, a pola ljudi. Stvorili su utopijsku civilizaciju i postali velika pomorska sila. Njihov dom su bila koncentrična ostrva odvojena širokim jarcima i povezana kanalom koji je prodirao do centra. Bujna ostrva bila su bogata zlatom, srebrom i drugim plemenitim metalima, a na njima je živjelo obilje rijetkih, egzotičnih divljih životinja. Na centralnom ostrvu bio je smješten veliki glavni grad.

Postoje mnoge teorije o tome gdje se nalazila Atlantida-na Mediteranu, kod obale Španije, čak i ispod današnjeg Antarktika.

“Izaberite mjesto na mapi i neko je rekao da je Atlantida bila tamo”, kaže Čarls Orser, kustos istorije u Državnom muzeju Njujorka u Albaniju.

Platon je rekao da je Atlantida postojala oko 9.000 godina prije njegovog vremena i da su njenu priču prenijeli pjesnici i sveštenici. Ali Platonovi spisi o Atlantidi jedini su poznati zapisi o njenom postojanju.

Platonova filozofija pretočena u priču o Atlantidi

Malo, ako ih uopšte ima, naučnika misli da je Atlantida zaista postojala. Istraživač okeana Robert Balard, istraživač “National Geographica” koji je otkrio olupinu Titanika 1985. godine, napominje da “nijedan nobelovac” nije rekao da je istina ono što je Platon napisao o Atlantidi.

Ipak, Balard kaže, legenda o Atlantidi je “logična” jer su se kataklizmičke poplave i vulkanske eksplozije dešavale kroz istoriju, uključujući jedan događaj koji je imao neke sličnosti sa pričom o uništenju Atlantide. Prije oko 3.600 godina, masivna vulkanska erupcija opustošila je ostrvo Santorini u Egejskom moru u blizini Grčke. U to vrijeme, na Santoriniju je živelo veoma napredno društvo Minojaca. Minojska civilizacija je iznenada nestala otprilike u isto vrijeme kada se dogodila i erupcija vulkana.

Ali Balard ne misli da je Santorini bio Atlantida, jer se vrijeme erupcije na tom ostrvu ne poklapa sa onim kada je Platon rekao da je Atlantida uništena.

Rom vjeruje da je Platon stvorio priču o Atlantidi kako bi približio ljudima neke od svojih filozofskih teorija.

“Njegove ideje o božanskoj i ljudskoj prirodi, idealnim društvima, postepenoj korupciji ljudskog društva — sve ove ideje se nalaze u mnogim njegovim delima. Atlantida je bila samo dugačiji prtistup jednoj od njegovih omiljenih tema.”

“Legenda o Atlantidi je priča o moralnom, duhovnom narodu koji je živeo u visoko naprednoj, utopijskoj civilizaciji. Ali postali su pohlepni, sitničavi i “moralno su bankrotirali”, a bogovi su se “naljutili jer su ljudi skrenuli sa puta i postali nemoralni”, kaže Orser.

Kao kaznu, kaže, bogovi su poslali “jednu strašnu noć vatrova i zemljotresa” zbog koje je Atlantida potonula u more.

Analitika